J.nr juni 2013 NAPO mit imut siunnersuinerit eqikkarnerat. WEB FAX (+299) PHONE (+299) GRØNLANDS NATURINST

Väljavõte

1 J.nr juni 2013 NAPO mit imut siunnersuinerit eqikkarnerat. WEB FAX (+299) PHONE (+299) GRØNLANDS NATURINSTITUT GREENLAND nga peqassuseq pitsanngoniartomersoq takuneqarsinnaairngi Iaq, peqassuserl ti eqqarsaat i gal ugu qeeqqat suit ukiuni aggersuni qeeqaqarluaqqilernissaannik neriuuteqalersitsivoq. Kitaani håising-it, qeeqqat, tupissutit, kapisillit suluppaakkallu eqqarsaatigalugit siunnersuineq suli tas saavoq. tamakku ukiuni qaninninnerni toqqaannartumik aalisarneqartariaqanngikkaluartut - kisirnik arnerliartornerat ukiuni kingullerni malugineqarsimavoq. Pitsanngoniartomeq tamanna i kkanner Tamakkunin 3. AALISAKKAT ALI.AT Q. Upernavik tons (201 2 imi pisat: tons) B. Uurnmannaq tons (2012-imi pisat: tons) A. Qeqertarsuup Tunua tons (2012-imi pisat: tons) SOq si unnersu menu tassaagmnarpoc: Qeqertarsuup Tunuanut, Uummannarnut ljpernavimrnul lu siunnersuisoqarpoq. Paasissutissani k pigine qartunik nalileeqqinnerup ersersippaa, siorna siunnersuisimancq allanngortissallugu tunngavissaqanngit Narnrninersor[uti k Oqartussat qinnuteqamerat tunngavigal ugu 2013-i mut imullu ukiunut mari unnut 2. QALERALLIT Sl NERISSAP QANITTUANI 2012-imi pisat tamarmiusut: tons, Kalaallit Nunaata imartaani: tons imi pisat tamarmiusut: 14,436 tons, KalaaHit Nunaata imartaani: tons, A. Davisstrædet sinerissap avataani: tons (siunnersuineq alianngunngiiaq) B. Baffin Bugt sinerissap avataani tons, (siorna tonsit innersuussutigineqarput). 1. QALERALLIT SINERISSAP AVATAANI (CANADA AVITSEQATIGALUGU). voc, sinerissap qanittuani qalerallit pillugit siunnersunerit pisallu pillugit takussutissat naalisakkat. Malugiuk: Baffin Bugtirni qaleralittassiissutigineqarsinnaasutut irtnersuussutit tonsiniit tonsinut qaf Tassungalu ilanngullugu Kitaata avataani aarnmalu Qeqertarsuup Tunuani, Uummannami Upernavimrni lu fanneqannata. Ilanngussaq i -irni siunnersuinerup naaiisarnerata erseqqissarneqarnera takuneqarsiirnaa GREENLAND INSTITUTE OF NATURAL RESOURCES DK-3900 NUUK PINNGORTITALERIFFIK P.O.BOX 570

2 Side 2 af 7 1-lelle Siegstli kq1 i*i k Inuss ianiersumik inuulluaritsi. meersullu quppernernik A4-nik 100-it sinnilinnik arnerlassusillit assilineri Aalisarnermut Naalakkersui suisoqarfiup Aalisarnerrnullu Qullersaqarfiup pissarsiarisirnavaat. Tppernarsaatinik suli amerlanersusunik neqarsinnaavoq Pinugortitaleriffik uppernarsaatitut allakkianik arlalissuanik siunnersuumniut tassunga paasissutissatut tunulequtaasunik allakkiaqarsirnainmat. Siunnersuutip oc!aasertai tuluttoortut NAFO piumasoqassappat Pinngortitaleriffik soorunalimi piareersimassaaq. NAFO-p pisortatigoortumik siumersuinera nittartagaani ( takuneqarsinnaavoq. Oqaatigi AJ4FOnjj( siunflelsuineq

3 Qal eralli t Kitaata sineriaata avataaniittartut Kalaallit Nunaata Canadall u avi tseqatigii ffigaat. Aa (2001 -mi aah sarfigineqartalersumi) ingerlanneqartarpoq. Aalisarnerup qanoq ingerlanneqartar lisarneq Davis Stræderni nalinginnaasurnik aalisarfiusarturni Baffin Bugtirnilu aalisarfiusalersurni 1. Baffin Bugtirni Davis Strædernilu sinerissap avataani qalerallit siunnersuinerit eqikkarnerat. ILANNGUSSAQ 1. Kitaani sinerissap avataani sinerissallu qanittuani qalerallit pillugit Side3af7 taamaalilluni TAC siornarniit qaffasinneruvoq siorna tonsiusimagarni. Baffin Bugtimi takkussuuttut nutaat ukiuni aggersuni aahisarneqarsinnaanngomissaat naatsorsuutigineqarpoq kiartulaartoq (Titartagaq 3). Qalerallilhi amerlassusiat 1999-iimiilli aalaakkaavoq. Ukioqatigiiaat Bugtip C anadamut atasortaani biologit misissuineranni paasineqarsimavoq peqasssuseq qaffak aahisarnerrni pisarincqartartut ukiuni kinguhlerni qaffakkiartorsimapput (Titartagaq 2a). Baffin Baffin Bugtirnut tunngatillugu NAFO-p siunnersuutigivaa 2014-irni TAC tonsiussasoq, sarnermi pisarineqartartut (Titartagaq 2b) 2009-mut appariartorsirnapput, 2012-imili piffissarni taanni) tonsiupput (taakkunannga tonsit nunatta imartaani). tassa siunnersuut siornatut iinnarpoq. Pisarineqarsinnaasut 2010-mi qaffanneqarsimapput. Aah millu siunnersuincq allangorani tonsiuinnarluni imi pisat (Canadap nunattalu imar Davis Strædemut tunngatihlugu NAFO-p siunnersutigivaa 2014-imi TAC tonsiussasoq, agguaqatigiissitsinerrniit suhi qaffasinnerusirnahlutik. Biologit misissuineranni peqas sip tamarmiusup imi nahilernerani aalaakkaalaartorujussuartut nalilerneqarpoq taamaattu suseq I 997-irniit qaffakkiartuaarsimavoq, imili appariarsimallurii (Titartagaq 3). Peqassut qartarput). Titartagaq 1. Sumiiffinimi tamanrii qalerallit pisarineqartul (K.alaallit Nunaat Canadalu lamannik psassiissutit affiiannik pisa Vear :: [ ih.15 r pi sassiissuteqartarput. namminneq TAC-liussarninnik, pisarineqarsinnaasutut innersuussutit affaattut amerlassusilinnik nissaa Kalaallit Nunaata Canadallu isurnaqatigiissutigisirnanngilaat, nunalli taakku marluk J /4F0 init siunnesuineq

4 I-) II) ( Dv. OB - Oi simallutik. Misissuinerit avannarpasinnerusumi ingerlateqqinneqarmata siunnersuineq mi goraangat si unnersuineq allanngortinneqartarluni. Paasisat pissarsiarineqarsimasut nal iliiffigine ngoratik imi tonsit ataassirnassagaat. Qeqertarsu up Tunua: NA FOp si unnersuutigaa Qcqcrtarsuup Tunuani pisari neqartartut ali an r ---Div OB RLS PRO Titartagaq 2. Baftinhugtiiui ça) Davissti ædcmiu (B) kalinnerit tamaasa qaleralittarincqartartut )4 I 99)) 2)0)2 20)0, 20)0 20) )) )0)2 201)6 20)0 2)1)4-1)9 -I. 7 -) J/\) ya -0.5 / (I. I Dv.01ud Dv.9/3-9. Year I ) Vear- c[oss Baffin Bugtip Canadarnut nunatsinnillu atasortaani hiologit misissuisarnerat tamaani aalisarne risigut erserpoq, siunnersuineq al Ianngortinneqartariaqanngitsoq imaaginnassasorl u: \. -7. I / 7. \ -.._,/ v -o 500 Cr4 B nunatta imartaani). Namminersorlutik Oqartussat ukiunut marlunnut siunnersuisoqarnissaanik kissaateqarnerisigut siunnersuuteqartoqarpoq. Peqassuseq uki ut tamaasa naliliiffigineqartarpoq, peqassuserlu allann Q eqertarsuup Tunuani, liummannatni lipernavimrnilu ukiuni mi irnilu atuuttussanik 1. Qeqertarsuup Tunuani, Uummannami Upernavimmilu sinerissap qanittuani qalerallit suani I 999-irni aaliartinneqarput 200! -imilu tonsinik siunnersuuteqarnermik kiriguneqar tonsiflut allanngortinneqarpoq, 2006-imil u I tonsinngortinneqarluni. rup ineriartorneranut pingaaruti limmik sunni uteqarsirnavoq. Misi ssuinerit Baffin Bugtip kujasis arnerlassutsimikkut nikerarnerat (talerpil eq). Titartagaq 3. Biologit misissuineranni peqassuseq tonstnngortugu (saarnerleq) Kitaanilu qaleralinnik ataatsmiik ukiulinnik uncwisk009yj ShriInp suro SYS offslmore SA I (Titartagaq 3) mi pisat tamarmiusut tonsiusimapput (taakkunannga tonsit NA PO mit siunnersuineq _/ --[4)- ICD<,Rt. DR OA CAN I Dix. IBDJAPGRL Side 4 af 7

5 14 76 r Disko Bay 1000 Disko bay longline 900 I Disko l3av rani aalisarriermi pisat (2012 kisiat piniagu) milleriarsirnapput. Ilirnanarpoq aalisarneq irna an Aalisarnermit nalunaarsuutit naapertorlugit 2012-imi kalinnermi ataatsimi pisarineqartartut Qaleraliit angissusaasa agguaqatigiissinnerat: ukiuni angissusiat ukiuni misissuiffigine qarsirnasuni uuttorttasaarnerni aatsaat taarna mikitigilerput. Piffissarnil u tassani aarnrna ukiuune nertutigil ersimasoq ali aat aah sakkat tikiussortut nutaat (pisarineqartal ersussanik aalisarneq) pisa rineqartalersirnali utik. misut amerlassuseqarput. Pi ffissarni %-mik appariartoqarsirnavoq (Titartagaq 4), Side 5 af 7 sinnersimassanngikkaat. Aalisarnermit naiunaarsuutini imeersuni takuneqarsinnaavoq, nin gitsinermi ataatsimi pisarineqartartut ip tungaanut qaffakkiartorsirnanerat unissimasoq. tipernavik: NAFO p siunnersuutigaa Upernavimmi 2013 I 4-imi aalisarnermi pisat tonsit agguaqati gi i SS 1113 erat (tal erpi II eq ). naarsuulit ntaliilugi( tlingltsinenni ataa)simi psaasarut luhlerlassusiat (qiterleq) kiisalu aasatiii ukiuinilu anlisarnenni pisa) angis Iitartagaq 5. tiiiaiinami I pisat (21)08 imi aatsaat pisassi ssuteqartnqurtalerpoq) (saumerleci) aalisurnerniiillu milo i)i (9 201)) 2)111 2)112 Year oa LjJ 60).? Jummanna 1 78 Uummannaq 1)00 i Aalisarnerrnit nalunaarsuutinit allattukkat ersersippaat kalinnermi ataatshni pisaasartut amerlas ngissusaasa mut rnilliartuaarsirnanerat unissi mavoq. susii sa p tungaanut appariartorsirnanerat imi uni ssimasoq. Aarnrna pi sarineqartut a Uuinmannaq: NAFO-p siunnersuutigaa Uummannarni pisarineqartai-tut i mi tonsit qaangersimasassamigi kkaat. lu aalisametiiu pisat angissusaasa agguaqatigi ssinneral (talerpilleq). neninlu atuatsimi pisaasartut anierlassustannut tunngasut aalisarnei-rnit nalunaarsuutineersuupput (qiter1eq kiisalu uasalni ukiuni Titartagaq 4: Qeqertarsuup Tunuani imi pisa (Aatsaat 2008 tui pisassiissuteqartoqartalerpoq) (saamerleq) ningitsi ( )112 Year 0, I----i 0 30)) E f 66 TAC I (11) 56 1)11) 12 lakh 1)110 -i 9- - w ron summer Uummannaq Iongline 12 Catch winter A1AEOmjt siun,leisuineq

6 Side 6 af 7 I ernissaannik neriuuteqal ersitsivoq. suiniarneq ajornakusoortuusarpoq, pissutigalugu misissuinerit ikippallaat ingerlanneqarnikuurn Kalaallit Nunatta kimmut sineriaata imavimmut itiseriarnerani håising-inut, qeeqqanut, tupissuti rnalugineqarsinnaagarni. Ameri iartornerat siunissaq eqqarsaatigalugu ikkannersuit qeeraqameru U( )10 2(111 2( tunngillat, qeeqqat ki siisa eqqaassanngikkaanni, tarnakk u ukiuni kingul lerni arnerli artornerat mata kiisalu aalisarnennit nahinaarsuutinit paasissuti ssat pi sat ilaannaannut tunngasuusarmata ninnerni toqqaannartumik aalisameqartariaqanngikkaluarput. Tarnakku ikkanersuarni anierliar t.kitaani AALISAKKAT ALLAT Malugiuk: Aalisarnenriit nalunaarsuutit irneersut surniiffiit taakku pingasut naliliiffi (2012: Qeqertarsuup Tunua 20 /b, Liurnrnannaq 15% Upernavillu 26%). gineq amerini ilanngunneqarrnata. Aalisamerrnillu nalunaarsuutit kisiisa tunngavigalugit naliler suutit naapertorlugit ningitsinermi ataatsinhi pisaasartut amerlassusiat (qiterleq) kiisalu ukiuunerani aalisarneq (talerpilleq). Titartagaq 6. Upcrnavimmi ! 2-imi pisat (2008-imi aatsaat pisassiisoqaitaerpoq) (saamcrlcq) aalisarnermillu nalunaar i: TAC E75 12 Catch winter 4 90(1 Lpcrnavik 75 r pernavi nut, kapisilinnut suluppaakkanullu siunnersuutit allanngunngillat, irnaappoq tainakku ukiuni qa I Upernaviklongline U 1000 i tut kisiisa eqqaassanngikkaanni. Year iv4 FO init siunnelsuineq Takissusaasa agguaqatigiissinnerat 1999-imiilli aalaakkaasirnavoq 2010-irni 20 1-irnilu pisaasar

7 :::::;: Su hel havkat Plettet havkat I V \ l2\ 2 b l-laismg Stor rodfisk A AF()-o,ii siunnersuineq Side 7 af 7 tillugu WXO-irniilli peqassuseq tonsinngorlugu. Titartagaq 8. Aalisakkat allat. Suluppaakkanut, tupissutinut, qeeqqanut håising inullu tunriga /\ L 4$! :3 40b $ 3! Alm. skolæst tt ). 35 Andre fisk

8